Jacques
Verges, luật sư sáng chói được mệnh danh là “Devil's Advocate” tức
thầy cãi của quỷ, vì ông chuyên biện hộ cho các cựu đảng viên Quốc Xã,
những kẻ đặt bom khủng bố, những nhà độc tài khét tiếng, kể cả các phụ
tá của họ, vừa qua đời ở tuổi 88.
Ông qua đời vì bệnh tim hôm Thứ Năm ngay tại phòng ngủ của triết gia Voltaire, vào đêm ông được mời đến chung cư này ăn tối.
Pierre-Guillaume de Roux, chủ biên cuốn hồi ký viết về ông Verges, nhan đề “Lời Tự Thú của Tôi” nhận xét: “Ông ấy chết ngay trong căn phòng nơi Voltaire thở hơi thở cuối cùng. Đây quả là nơi lý tưởng cho hồi cuối của một người sinh ra làm diễn viên”
Ông qua đời vì bệnh tim hôm Thứ Năm ngay tại phòng ngủ của triết gia Voltaire, vào đêm ông được mời đến chung cư này ăn tối.
Pierre-Guillaume de Roux, chủ biên cuốn hồi ký viết về ông Verges, nhan đề “Lời Tự Thú của Tôi” nhận xét: “Ông ấy chết ngay trong căn phòng nơi Voltaire thở hơi thở cuối cùng. Đây quả là nơi lý tưởng cho hồi cuối của một người sinh ra làm diễn viên”
Klaus Barbie (hàng trên) và Jacques Verges |
Ông từng biện hộ
cho Klaus Barbie, cựu đại úy mật vụ Gestapo, kẻ chỉ huy chiến dịch tra
tấn và thủ tiêu ở miền Nam nước Pháp, khi ông này bị truy tố tội chống
lại nhân loại vào năm 1987 ở Lyon, Pháp. Sau đó, ông cũng cãi cho ông
Paul Touvier, một người Pháp phụ giúp ông Barbie trong việc xử tử. Ông
này cũng bị cáo buộc cùng tội trạng.
Ông Verges có lần tuyên bố: “Tôi mất cơ hội biện hộ cho Hitler. Biện hộ không có nghĩa là xin tha tội. Công việc của một luật sư không phải xét xử, không lên án và không tha tội. Ông chỉ cố gắng để hiểu mà thôi”
Ông thua vụ xử Carlos the Jackal, kẻ khủng bố người Venezuela từng
bắt cóc 11 bộ trưởng khối dầu hỏa OPEC vào năm 1975, và chỉ đạo một loạt
các vụ nổ bom và bắn giết vào các thập niên 1970 và 1980.
Trong vụ xử vào năm 1994, tên ông được đăng trên hàng tít của các báo lớn, tố cáo ông làm gián điệp và là “đồng chí” của bị cáo Carlos. Cuối cùng ông không bị truy tố và nghề nghiệp ông cũng không bị ảnh hưởng. Sau khi ông Verges rút lui, ông Carlos bị buộc tội và lãnh án tù chung thân.
Trong vụ xử vào năm 1994, tên ông được đăng trên hàng tít của các báo lớn, tố cáo ông làm gián điệp và là “đồng chí” của bị cáo Carlos. Cuối cùng ông không bị truy tố và nghề nghiệp ông cũng không bị ảnh hưởng. Sau khi ông Verges rút lui, ông Carlos bị buộc tội và lãnh án tù chung thân.
"Jacques Verges, Thiên Chúa tha thứ cho họ"
|
Ông Verges, có mẹ
Việt và cha Pháp, ra đời tại Thái Lan vào năm 1925. Ông lớn lên ở đảo
Reunion, quê quán của cha, và ngay từ thời còn trẻ đã nuôi ý tưởng chống
thực dân.
Người ông cưới làm vợ lại là thân chủ đầu tiên của ông, đó là bà
Djamila Bouhired, người Algeria, bị đem ra xử vào năm 1957 về tội đặt
bom ở một nơi công cộng. Bà bị tuyên án tử hình, nhưng cuối cùng được
tha bổng vào năm 1958, sau khi ông không ngừng nêu lên tính cách hợp
pháp của tòa án và tội trạng của bà Bouhired. Lần đầu tiên ông sử dụng
chiến lược “legal disruption,” tức gây rối hợp pháp, mà sau này trở
thành “thương hiệu” của ông.
Ông nhập quốc tịch Algeria, theo đạo Hồi và được thăng tiến trong Bộ Ngoại Giao.
Ông đột ngột biến mất vào năm 1970. Trong hơn tám năm không ai thấy tăm hơi ông đâu cả. Cả vợ và bạn bè ông đều kêu nài ai trông thấy ông thì hãy mời ông xuất đầu lộ diện. Thế rồi, ông tái xuất hiện ở Paris vào năm 1979 mà không chịu đưa ra một lời giải thích nào.
Ông nhập quốc tịch Algeria, theo đạo Hồi và được thăng tiến trong Bộ Ngoại Giao.
Ông đột ngột biến mất vào năm 1970. Trong hơn tám năm không ai thấy tăm hơi ông đâu cả. Cả vợ và bạn bè ông đều kêu nài ai trông thấy ông thì hãy mời ông xuất đầu lộ diện. Thế rồi, ông tái xuất hiện ở Paris vào năm 1979 mà không chịu đưa ra một lời giải thích nào.
Những người khác được ông cãi giúp còn có Slobodan Milosevic, cựu lãnh tụ Serbia, tuy nhiên, ông này không chịu ông biện hộ mà đòi tự cãi lấy. Ông Milosevic qua đời trước khi vụ xử kết thúc. Ông Verges cũng nằm trong nhóm luật sư biện hộ cho ông Saddam Hussein và phụ tá thân cận nhất của ông này là ông Tariq Aziz.Ông George Kiejman, một luật sư Pháp thường đụng độ với ông Verges trong các phiên xử, nhận định: “Ông ấy là một trong hai hoặc ba luật sư xuất sắc nhất trong thế hệ của tôi. Tôi dành cho ông ấy tất cả sự tôn kính"/Người Việt
Gần đây nhất, vào năm 2011, ông cũng cãi cho ông Khieu Samphan, cựu lãnh tụ Khmer Đỏ của Cambodia thời Polpot.
Jacques Verges tại phiên tòa bào chữa George Ibrahim Abdallah, một nhà hoạt động cách mạng người Lebanon, bị kết án khủng bố năm 1986.
Bào chữa cho trùm diệt chủng Campuchia - Khiêu Samphan (ảnh trên và dưới)
Bào chữa cho Saddam Hussein (trên) và phụ tá thân cận nhất của ông này là Tariq Aziz (dưới)
Slobodan Milosevic, cựu lãnh tụ Serbia
Ông hồi nhỏ hoạt động với Đảng Cộng sản Pháp, trong Kháng chiến chống Đức Nazi, trong thời sanh viên, ông ở trong thành phần chống thực dân của các Phong trào sanh viên các xứ thuộc địa. «Tao sanh đẻ ở xứ thuộc địa, mẹ tao là dân bị thuộc địa hà hiếp, làm sao tụi nó bảo tao đứng phía tư bản được?». Khi tôi hỏi, ông từng ở Nga, ở Đông Âu, ở Liban… sao ông không hoạt động ở đấy? «Các em phải trân trọng nước Pháp và chế độ dân chủ, ngành Luật nước Pháp rất đặc biệt, chỉ có nước Pháp chúng ta mới cho mình phổ biến cái quyền biện hộ lên đến cao độ như vậy. Có quốc gia nào dám đưa quyền biện hộ lên cao độ như vậy không? Tòa án Nuremberg là bước đầu khai sanh ra quyền xử án các tội ác nhơn loại? Quyền xử án phải có quyền biện hộ. Cách biện hộ của tôi, có nhiều người không thích vì tôi kiện ngược tố ngược Nhà nước. Nhưng Nhà nước không bao giờ phạt nặng tôi cả! chỉ có một lần, nhưng lúc ấy là Tòa án quân sự!». Từ đó, đã trên 20 năm nay, tôi rất phục và ngưỡng mộ ông Jacques Vergès.
Trả lờiXóaSuốt đời nghề nghiệp ông luôn luôn bảo vệ những người không ai bảo vệ được, dù đó là những ác quỷ, những độc tài… ”Thằng ăn trộm Barrabas bị đóng đinh cạnh Chúa, vẫn có thể theo Chúa vào Nước Chúa”. “Satan ra Tòa cũng phải có quyền biện hộ”.
Phải quyền biện hộ, quyền phản biện, quyền bào chữa. Một Nhơn quyền lớn nhứt, và Jacques Vergès luôn luôn đứng về phía bị cáo.
Nước Pháp đã chấp nhận cho một nhơn vật như Jacques Vergès có cơ hội và cơ sở hoạt động… Mặc dù bao nhiêu lần, với cách «biện hộ phá đề» ông đã tố cáo, chưởi nhà nước Pháp. Thí dụ câu «Năm xưa, nước Pháp đã xử Dreyfus, vì Dreyfus là người Do Thái, ngày nay nước Pháp đã bỏ tù Omar vì Omar là người á rập».
Phải, chính những chế độ dân chủ như chế độ Pháp, Mỹ, Anh hay Úc… mới có những nhơn vật như Jacques Vergès. Và các quốc gia tiên tiến như vậy là một thiểu số.
Một nước như Việt Nam Cộng sản chủ nghĩa, đến nay đã vào sâu trong thế kỷ thứ 21 rồi, mà người dân vẫn chưa có quyền biện hộ.
TS PHAN VĂN SONG
(Click tiêu đề xem toàn bài)