Con vua chưa chắc làm vua - chuyện "thái tử" Dép nước Mỹ

Cha từng là "Tổng bí thư" - Anh ruột cũng thế. Bản thân ông Dép cũng kinh qua chức "tỉnh trưởng"... Với lý lịch "đỏ rừng rực" như thế, giá mà ở miệt An Nam, "Thái tử Dép" cầm chắc sẽ lại làm Vua như cha; anh... Ậy mà...

Đầu năm 2015, ông Jeb Bush được mọi người mặc nhiên công nhận là nhân vật đáng chú ý nhất của đảng Cộng Hòa, dẫn đầu tất cả những cuộc thăm dò toàn quốc. Điều này xảy ra vì nhiều lý do: dòng họ Bush là dòng họ nổi tiếng của chính trường Hoa Kỳ, thân phụ và anh trai của ông Cựu Thống Đốc tiểu bang Florida đều từng giữ vai trò tổng thống, có hẳn một lực lượng yểm trợ hùng hậu, từ những tuần lễ đầu tiên đã có cả trăm triệu dollars để vận động tranh cử, lại có sẵn một hệ thống vận động cấp tiểu bang sẵn sàng bắt tay vào việc để đưa ông Bush “thứ ba” vào Tòa Bạch Ốc. Thông thường, những yếu tố quan trọng đó sẽ giúp cho một ứng cử viên tạo thanh thế trên chính trường, nhưng rất tiếc điều đó không đến với ông Jeb.

Trong những tuần lễ vừa qua, Ban Vận Động Tranh Cử của ông và các tổ chức đồng minh chính trị đã làm tất cả những gì có thể làm để lôi kéo sự ủng hộ của cử tri, sẵn sàng bỏ ra tới 30 triệu dollars để chạy quảng cáo trên TV, radio và báo chí nhằm giới thiệu cho cử tri thấy người có đủ kinh nghiệm để lãnh đạo quốc gia. Hình ảnh của những đoạn quảng cáo truyền hình cho thấy ông Jeb Bush là nhân vật bảo thủ rất năng nổ, một nhà lãnh đạo tài ba ngay từ ngày đầu đã có thể bắt tay ngay vào việc, là người có sẵn kinh nghiệm để sửa đổi tất cả những gì phải sửa đổi - “Jeb Can Fix It” - để đưa quốc gia đến chỗ thịnh vượng, trở thành cường quốc cả thế giới phải kính nể.

Những hình ảnh quảng cáo đầy lôi cuốn đó vẫn không thay đổi được tình huống: Tỷ lệ cử tri ủng hộ ông Bush ngày một kém đi, kết quả cuộc thăm dò do CNN/ORC mới phổ biến sáng 4 tháng 12, 2015, cho thấy số cử tri ủng hộ ông giờ chỉ còn có 3%, trong khi ứng cử viên Donald Trump tiếp tục dẫn đầu với 36% tổng số phiếu - thua ông Trump ngay tại tiểu bang nhà Florida. Nói cách khác: ông Bush không còn là ứng cử viên đáng chú ý tới, hay nói như nhà phân tích bầu cử James Westheimer “ông ta (Jeb Bush) đang tuột dốc như chiếc xe không có thắng”.

Tại sao vậy?

“Chẳng có gì khó hiểu”, phân tích gia chính trị Amy Strassboug trả lời. “Ông Bush ra tranh cử với lời cam kết xây dựng một nước Mỹ tương lai, nhưng tất cả những hình ảnh quảng cáo đưa ra đều là những hình ảnh của quá khứ”. Nhìn nhận ông Thống Đốc Florida là người có khả năng lẫn bản lãnh để lãnh đạo quốc gia, nhưng theo bà Straboug, “ông ta tranh cử vào đúng thời điểm cử tri Cộng Hòa chán ngấy những chính trị gia bề thế, vì vậy họ dồn sự ủng hộ cho những khuôn mặt mới chứ không muốn người đại diện cho đảng để lãnh đạo quốc gia là người của những thế hệ cũ kỹ”.

“Nếu không phải là người của dòng họ Bush, chắc ông Cựu Thống Đốc sẽ được ủng hộ nhiều hơn”, là nhận xét của nhà phân tích độc lập Kevin McCoy. “Cử tri Hoa Kỳ không quên ông Bush “bố” là người chiến thắng trận chiến Vùng Vịnh, nhưng họ cũng không quên ông “bố” là người không cân bằng được ngân sách và chính sách kinh tế luộm thuộm.

Cử tri Mỹ cũng không quên ông Bush “W” là người quyết định mở cuộc chiến Iraq khiến Hoa Kỳ phải lâm vào cảnh nợ nần một cách vô ích, thành ra họ thắc mắc, chẳng biết liệu có cần một Tổng Thống Bush thứ ba hay không”. Ông McCoy nhắc lại “dù ông Jeb Bush phải mất quá nhiều thì giờ để biện hộ cho quyết định của ông anh “W”, nhắc mọi người nhớ sau biến cố 11 tháng Chín 2001 anh ông đã giúp nước Mỹ yên ổn, nhưng dù ông biện hộ đến mức nào chăng nữa, vẫn không xóa được những gì cử tri Hoa Kỳ nghĩ về dòng họ Bush”.

Tất cả những lý do tiêu cực đó không làm cho ông Jeb Bush nao núng, tin tưởng cuối cùng cử tri Hoa Kỳ sẽ dồn phiếu tín nhiệm ông vì “mọi người tin tôi sẽ đáp ứng được những gì họ trông đợi”. Thứ Tư tuần trước khi xuất hiện trên đài truyền hình Iowa Public Television, ông cho biết “đang đạt được những thành quả (vận động) rất tốt” ở các tiểu bang Iowa, New Hampshire, South Carolina và Nevada, nhắc lại lịch sử bầu cử cho thấy “người dẫn đầu thăm dò trong tháng Mười Hai không phải là người sẽ được đảng để cử tranh chức tổng thống”. Vẫn với giọng đầy tự tin, ông nói tiếp: “Cử tri chưa thật sự quyết định sẽ chọn ai” cho tới ngày họ bước vào phòng phiếu, tham dự cuộc bầu cử sơ bộ.../Xem tiếp (Bài gốc)