Anh hùng đâu chỉ là khi thắng trận

Gần 40 năm sau biến cố 1975: Nhức nhối vết thương Việt Nam đối với người Mỹ qua tài liệu mới nhất “The Last Days in Viet Nam”
Người Mỹ đã rút quân ra khỏi Iraq và và sắp làm như thế đối với chiến trường Afghanistan, nhưng có lẽ Việt Nam là ‘kinh nghiệm xương máu” mà dân Mỹ khó quên nhất. Ngày 4 tháng 9, truyền thông Mỹ giới thiệu bộ phim tài liệu mới nhất về chiến tranh VN dài trên 1 tiếng rưỡi đã cho thấy điều này.

Bộ phim có tên “The Last Days in Viet Nam” dài 98 phút do nữ đạo diễn Rory Kennedy thực hiện, được xem đã phản ảnh mớ ‘hỗn loạn chính trị, đạo đức và tan nát quân sự khi Hoa Kỳ quyết định lui quân, bỏ rơi một đồng minh ở một chân trời xa xăm’.

Bất chấp nguy hiểm leo vào tòa Đại sứ quán Mỹ

Trong phim có những cảnh của một ‘siêu cường quân sự bị làm nhục’ và nỗi hoang mang ngút trời của quân đội VNCH khi bị đồng minh tháo chạy bỏ lại. Đồng thời những cảnh di tản hỗn loạn bằng máy bay ngoài khơi mà một quân nhân Mỹ trong bộ phim này khi chứng kiến đã thốt lên: “Giống như một kiểu Exodus vậy!”

Rory Kennedy

Tác giả là người con gái út của 11 đứa con của Thượng Nghị Sĩ Robert Kennedy, Bộ Trưởng Bộ Tư Pháp, em trai cố Tổng Thống Kennedy, đã sưu tầm được những thước phim tư liệu quý giá về cuộc ra đi ‘Exodus vĩ đại’ của dân tộc Việt khi Saigon thất thủ.

Người di tản an toàn trên chiến hạm Mỹ

Đại Úy Stuart Herrington là người tóm gọn nỗi đau lòng khiến cuộc di tản giống như ‘bãi lầy đạo đức’ như sau: “Ai có quyền ra đi? Ai phải bị ở lại?”

Đã có những câu chuyện rất cảm động khi người binh sĩ bình thường Hoa Kỳ tìm cách bất tuân thượng lệnh cố đưa các đồng minh VNCH khốn khổ của họ ra đi càng nhiều càng tốt.

Ngay cả Đại sứ Graham Martin cũng ‘nhồi nhét’ lên các máy bay trực thăng càng nhiều người Việt càng tốt, vì ông thừa hiểu khi người lính Mỹ cuối cùng được máy bay bốc đi, chiến dịch trực thăng vận chấm dứt và cuộc chiến VN thật sự khép lại cho Hoa Kỳ, nhưng lại mở ra chương mới cho kẻ ở lại.

Đẩy máy bay xuống biển để dành chỗ đáp cho những chiếc đến sau

Tiếng vọng cao cả của bộ phim của đạo diễn Kennedy hằng lên tâm trí người xem như thế này: “Ngay cả khi thất trận, người ta cũng có thể trở thành anh hùng nếu tìm cách cứu giúp kẻ khác, cứu giúp sinh mạng của kẻ khác”.
-TRƯỜNG GIANG/calitoday